این کاهش تنها در یک سال "استثنایی" است و نشان دهنده شتاب نرخ فرسایش پیشبینی شده دلار آمریکا است؛ علت این امر مربوط به بسته گسترده تحریمهایی است که دولت آمریکا به دلیل دخالت روسیه در مناقشه کنونی روسیه و اوکراین، مسدود کردن داراییهای طلا و ارز خارجی خود در خارج از کشور و تحت فشار قرار دادن چندین شرکت کلیدی علیه روسیه اعمال کرد. و این «اقدامات استثنایی» باعث شده دیگر کشورها تمایل کمتری به نگهداری ذخایر خود در قالب دلار آمریکا داشته باشند.
دلار سمی میشود
این روند دلارزدایی ناشی از به اصطلاح «سلاحسازی» تحریمها توسط دولت ایالات متحده، بلوکهای جهانی مانند بریکس و آسهآن را به دنبال جایگزینهایی برای انجام تجارت امن بین خود کرده است؛ بریکس درحالحاضر در حال مطالعه ابتکاری برای ایجاد یک ارز مشترک است که در اجلاس بعدی بریکس که در آفریقای جنوبی برگزار میشود، مورد بحث قرار خواهد گرفت. به همین ترتیب، کشورهای آسه آن به دلیل ترس از اعمال تحریمهای ثانویه، خواستار کاهش اتکا به دلار و استفاده از ارزهای ملی برای تسویه حسابهای بینالمللی شدهاند.
در ۱۹ آوریل، معاون وزیر امور خارجه روسیه، الکساندر پانکین، از این "سلاح سازی" انتقاد کرد و خاطرنشان کرد که کشورهای بیشتری در حال افزایش ذخایر طلای خود و کاهش ذخایر ارز خارجی خود هستند.
او در این خصوص گفت: « این نشان میدهد که دلار آمریکا کماکان به عنوان ارز سمی در معاملات روزانهاست با وجود قدرت و عظمتی که دارد.»
چین، عربستانسعودی و ایران به دنبال دور زدن دلار آمریکا
پروفسور محمد مرندی در گفتوگویی با خبرگزاری دولتی چین که روز چهارشنبه منتشر شد، درباره دلارزدایی و روابط ایران با عربستان سعودی و چین بحث کرد. گفتنیاست این استاد دانشگاه در این خصوص گفت: « دلارزدایی برای جامعه بینالمللی بسیار مهم است، زیرا دلار به عنوان سلاحی توسط آمریکا علیه کشورهای مختلف مورد استفاده قرار گرفته است. غیر قابل اعتماد و خطرناک است. بنابراین، کشورهایی مانند چین، ایران و روسیه در میان بسیاری دیگر، باید از دلار فاصله بگیرند تا آمریکا نتواند از آن به عنوان سلاحی علیه آنها استفاده کند... نباید به آمریکا اجازه داد از دلار برای اعمال فشار بر دیگران استفاده کند.»
این استاد دانشگاه اضافه کرد: احیای روابط دوجانبه بین عربستان سعودی و ایران، با میانجیگری چین در ماه مارس، به عنوان یک گام مهم به سوی صلح در دوره طولانی آشفتگی در خاورمیانه تلقی شده است.
مرندی در ادامه افزود: « ایران درحالحاضر مقدار قابل توجهی نفت را با استفاده از ارزهایی غیر از دلار آمریکا میفروشد. من فکر میکنم عربستان سعودی در نهایت به نفع آن خواهد بود که از دلار نیز دور شود تا مطمئن شود که در برابر آمریکا آسیبپذیر نیست.»
این استاد دانشگاه در ادامه گفت: «اگر این نزدیکی ادامه یابد، من فکر میکنم شانس عربستان سعودی برای پیوستن به اردوگاه دلارزدایی به میزان قابل توجهی افزایش مییابد. از آنجایی که چین واردکننده بزرگ انرژی از منطقه خلیجفارس است، برای چین ایده آل است که بتواند از یوان چین برای واردات انرژی از منطقه استفاده کند.»